Absolwentka architektury ma niezwykłe pomysły na zabytki w rodzinnym Lęborku

Lęborczanka, inżynier architektury Magdalena Peplińska, jest absolwentką Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. Napisała i obroniła pracę dyplomową magisterską zatytułowaną: "Młynówka, czyli jak ocalić wielowiekowe dziedzictwo Lęborka. Próba ożywienia zabytkowego kwartału nad kanałem Młynówki w Lęborku". W pracy pokazuje rozwiązania dotyczące problemu degradacji dziedzictwa historycznego w kontekście Lęborka.

- Moja praca dyplomową dotyczy zabudowań młyńskich nad kanałem Młynówki w Lęborku. To mój pomysł na uratowanie i zagospodarowanie tej przestrzeni, poparty badaniami architektury miasta i owego kwartału.

Najcenniejszymi zabytkami założonego w średniowieczu Lęborka są obiekty pochodzące z czasów lokacji miasta, czyli mury obronne, zamek krzyżacki oraz młyn zamkowy. W ścisłym centrum Lęborka znajduje się kwartał historycznej zabudowy przemysłu młynarskiego. Zdaniem Magdaleny Peplińskiej, problemem jest niewykorzystany potencjał tych właśnie zabytków. "Odkąd pamiętam jest to miejsce oglądane przeze mnie tylko z daleka. Ogrodzenie i aura miejsca opuszczonego, zaniedbanego sprawia poczucie bycia intruzem w tej przestrzeni. W zabytkowych obiektach obecnie znajdują się mało znaczące funkcje, takie jak lumpeks czy komis meblowy, na pewno nie są to atraktory zachęcające użytkowników przestrzeni. Najważniejszy obiekt zespołu, czyli młyn, jest opuszczony i ulega degradacji."

W ocenie lęborczanki młyn pozostawiony jako pustostan popada w zapomnienie i niszczeje. "W rezultacie to wielowiekowe dziedzictwo nie niesie żadnych korzyści dla miasta. Teren założenia zamku i młyna posiada duży potencjał dla rozwoju dzielnicy, miasta i regionu. Zamek, spichlerz zbożowy, młyn stanowią dominantę przestrzenną dzielnicy i są ważnym punktem na historycznej mapie Lęborka, na stałe wpisane w jego panoramę."

Peplińska uważa, że niezagospodarowane obiekty poprzemysłowe rozrywają silnie zurbanizowane struktury miejskie, tworząc przestrzenie wykluczone z użytkowania. Za przykład takiego zjawiska podaje właśnie zespół zabudowań młyńskich towarzyszący zamkowi krzyżackiemu w Lęborku. "Większość obiektów, wchodzących w skład zespołu, to pustostany popadające w ruinę. Teren należy do prywatnego właściciela, otoczony jest ogrodzeniem, a przejście piesze ograniczone czasowo. Jest to właściwie martwa strefa dla użytkowników przestrzeni, która znajduje się w samym centrum średniowiecznego miasta."

W pracy dyplomowej absolwentka architektury proponuje wprowadzenie nowych funkcji - usługowej, kulturowej i turystycznej, które powinny odmienić zdegradowane oblicze kwartału. Rozwiązanie projektowe jakie proponuje, to adaptacja obiektów wchodzących w skład zabytkowego zespołu przemysłowego, w tym młyna, spichlerza zbożowego, domu młynarza, magazynu otrąb oraz magazynu przetworów wraz z uzupełnieniem zabudowy kwartału o nowe obiekty.

Projekt zakłada przywrócenie do działania zabytkowy młyn, zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem, a także udostępnienie obiektu dla zwiedzających jako nowa atrakcja turystyczna na mapie Lęborka. Pozostałe obiekty miałyby tworzyć wielofunkcyjną przestrzeń, z takimi obiektami usługowymi jak restauracja, kawiarnia, sklep z wyrobami na bazie produktów wytworzonych w młynie, bar, a także obiektami o funkcji mieszkalnej. Dobrane funkcje mają przyciągać zarówno turystów, jak i mieszkańców. "Adaptacja historycznych obiektów pozwoli na poszanowanie historii i dziedzictwa tego miejsca. Nowoprojektowany budynek hotelu ma uzupełnić ofertę noclegową Lęborka, natomiast budynek mieszkalno-usługowy w narożniku kwartału odpowie na potrzeby mieszkaniowe lęborczan. Stworzone nowe przestrzenie publiczne uatrakcyjnią dzielnicę i wpłyną pozytywnie na jakość życia mieszkańców."

W miejscu garaży i budynku czynszowego Peplińska widzi hotel na 46 gości, na planie prostokąta z trzema kondygnacjami nadziemnymi. Łącznie hotel posiada dwadzieścia pokoi z łazienkami. Jedna ze ścian budynku przylega bezpośrednio do obiektu zaadaptowanego na restaurację. Bryły budynków istniejących pozostają niezmienne, ale budynki ulegają zmianom w zakresie funkcji.

Co ciekawe, w poszukiwaniu inspiracji Peplińska udała się do Hamburga, do dzielnicy HafenCity, która jest przykładem połączenia między „nową" i "starą” tkanką miejską. Kolejnym źródłem inspiracji były wizyty w Amsterdamie i Brugii. "W kontekście Lęborka i wybranego przeze mnie kwartału uważam, że przez obecność kanału Młynówki, przestrzeń nabiera jeszcze bardziej klimatycznego i magicznego wręcz charakteru. Jest to miejsce wypełnione po brzegi wyjątkowością. Nagromadzenie zabytków, klimatyczny kanał, bliskość rzeki i natury, aż trudno uwierzyć, że w tym momencie ten potencjał jest niewykorzystany."