Święto Niepodległości w gminie Szemud. W Kielnie oddali cześć pomordowanym za ojczyznę przy odnowionym Pomniku Partyzantów TOW Gryf | FOTO

Gminne obchody 11 listopada rozpoczęły się od uroczystej mszy św. w Kielnie, podczas której mieszkańcy modlili się w intencji ojczyzny i gminy Szemud z okazji inauguracji 50-lecia samorządu.

Po eucharystii wielki tłum wraz z pocztami sztandarowym uformował pochód patriotyczny z flagami Polski, jubileuszowymi flagami z logiem 50-lecia gminy Szemud oraz tablicami wszystkich 23 sołectw i przemaszerował do Centrum Sportowego w Kielnie, gdzie czekała gorąca grochówka.

Następnie odbył się koncert Gminnej Orkiestry Dętej oraz śpiew pieśni patriotycznych „Razem dla Niepodległej”. Nie zabrakło też prezentacji loga samorządu na jubileusz oraz harmonogramu uroczystości 2023 wraz z nową identyfikacją wizualną gminy.

Podczas obchodów mieszkańcy gminy oraz przybyli goście oddali także hołd pomordowanym za ojczyznę przy odnowionym Pomniku Partyzantów TOW Gryf Pomorski na cmentarzu w Kielnie.

- Pragnę podziękować wszystkim, którzy włączyli się w to piękne dzieło. Połączyliśmy siły oraz trzy wydarzenia. Święto Odzyskania Niepodległości, odsłonięcie pomnika-mogiły Gryfa Pomorskiego i inaugurację 50-lecia naszego samorządu. Pokazaliśmy, że kochamy naszą małą ojczyznę i dlatego pięknie potrafimy budować tę wielką. Jestem dumny z mieszkańców, sołtysów radnych, urzędników oraz pracowników Centrum Sportowego Gminnego i Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji w Szemudzie. Pragnę już z tego miejsca zaprosić wszystkich na wszystkie przyszłoroczne wydarzenia związane z naszym 50-leciem. Możemy budować centra, budynki, miejsca spotkań, stawiać pomniki i odsłaniać je, ale jak nie będzie ludzi to nie ma dla kogo tego robić. Robimy wszystko, aby umacniać te nasze więzi oraz pielęgnować naszą lokalną historię i myślę, że to jest ten nowoczesny patriotyzm - powiedział wójt gminy Szemud, Ryszard Kalkowski.

Należy dodać, że mogiła powstała na cześć żołnierzy Gryfa. To właśnie w tym miejscu zostały złożone ciała gryfowców, którzy walczyli w oddziale porucznika Loeppera. Zginęli w walkach z Niemcami w obronie Rzeczpospolitej pod Koleczkowem.

- W Gryfie Pomorskim było wielu wspaniałych bohaterów, którzy oddali życie za ojczyznę i dlatego zasługują oni wszyscy na najwyższe uznanie i naszą z serca płynącą głęboką wdzięczność. Walka bohaterów Gryfa o wolną Polskę nie poszła na marne. Ich ideały przejęli synowie i wnukowie. To nie był przypadek, że na ziemii kaszubskiej miało miejsce Powstanie Grudniowe w 1970 r. oraz, że tutaj powstała Solidarność, która przyniosła Polsce i narodom Europy wolność. To właśnie na sztandarach Solidarności w sierpniu 1980 roku były hasła walki o całkowitą niepodległość Polski, które wcześniej miał w swym programie Gryf Pomorski - powiedział Roman Dambek, prezes zarządu Kaszubsko-Kociewskiego Stowarzyszenia im. Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf Pomorski.

We wrześniu 1939 roku Niemcy szybko zajęli wąski pas terytorium polskiego. Już w nocy z 2 na 3 września odbyła się w Toruniu narada z udziałem generała Michała Karaszewicza – Tokarzewskiego. Powołano zespół konspiracyjny, do którego weszli: kpt. Koc, J.Dambek, H. Stabrowska.

Oficer sieci dywersji pozafrontowej por. Józef Dambek zainicjował utworzenie Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf Kaszubski. Spotkanie założycielskie odbyło się 24 grudnia 1939 roku w Czarlinie koło Stężycy, w którym również uczestniczyli: Klemens Bronk - miejscowy przewodniczący Stronnictwa Narodowego, Bronisław Brunka - do czasu wybuchu wojny miejscowy wójt oraz Jan i Józef Gierszewscy - (ojciec i syn) - obaj rolnicy z Czarlina, w których gospodarstwie miało miejsce to doniosłe wydarzenie.

Do działań w organizacji przystąpił wkrótce znany działacz społeczny, ksiądz Józef Wrycza, co podniosło w oczach kaszubskiej społeczności znaczenie tworzącej się struktury. Ksiądz Wrycza był przed laty kapelanem armii gen. Józefa Hallera - przemawiał podczas zaślubin Polski z morzem w 1920 roku.

6 lipca 1941 roku organizacja zmieniła nazwę na Tajną Organizację Wojskową Gryf Pomorski. Nowa nazwa świadczyła o rozszerzaniu się wpływów organizacji na całe Pomorze.

Gryf Pomorski zajmował się ludnością cywilną. Ostrzegał przed aresztowaniami i wywózkami na roboty, odbijał więźniów, wysyłał paczki do obozów, pomagał rodzinom pomordowanych, kładł nacisk na propagandę antyhitlerowską.

4 marca 1944 roku w Gołubiu na Kaszubach zginął w zasadzce dowódca Gryfa Pomorskiego por. Józef Dambek. Miejsce jego pochówku nie jest znane.

Na wniosek płk Ludwika Muzyczki z AK ostał pośmiertnie odznaczony przez Rząd Polski w Londynie Orderem Virtuti Militari, a Minister MON pośmiertnie awansował por. Józefa Dambka na stopień kapitana. Jego następcą został zasłużony dla Pomorza por. Augustyn Westphal z Wejherowa, który umarł 27 września 1946 roku po ciężkich torturach podczas przesłuchań w wejherowskim UB.