12 marca obchodzimy rocznicę wyzwolenia Wejherowa spod okupacji hitlerowskiej [ZDJĘCIA]

Wejherowo było od 9 września 1939 roku okupowane przez Niemców. Podczas 5 lat zniewolenia mieszkańcy byli poddani wyniszczającej akcji eksterminacyjnej, na którą składały się masowe egzekucje w lasach piaśnickich, wysiedlenia, wywózki do obozów pracy i obozów koncentracyjnych. Miastu przywrócono nazwę z okresu zaborów Neustadt, a ulicom i placom nadano imiona hitlerowskich dostojników państwowych i partyjnych.

- Po latach wyniszczającej wojny mieszkańcy uwierzyli w zmiany, pragnąc spokoju i bezpieczeństwa. Szybko okazało się jak bardzo się mylili. Sowieci kierując się na Berlin i niosąc "wyzwolenie" okazali się kolejnymi oprawcami, a marzenia o wolności legły w gruzach - komentuje Marcin Drewa, wejherowski radny.

W 1945 roku Wejherowo i okolice były wypełnione uciekinierami z Prus wschodnich, którzy w popłochu uciekali przed zbliżającą się Armią Czerwoną.

- Mieszkańcy Wejherowa słysząc wieści o zbliżaniu się żołnierzy sowieckich byli przekonani, że wyzwolą oni miasto spod niemieckiej okupacji, przychodząc ze wschodu, to znaczy od strony Gdańska i Gdyni, ale stało się zupełnie inaczej, ponieważ wojska sowieckie stanęły 11 marca 1945 szerokim frontem z zachodniej strony miasta - mówi historyk Piotr Bianga, mieszkaniec Wejherowa.

Miejscowych Niemców ogarniało przerażenie przed nacierającą Armią Czerwoną, podsycane przez komunikaty radiowe o opanowanych przez Rosjan miastach oraz dokonywanych zabójstwach i gwałtach na ludności cywilnej. Przed szturmem Armii Czerwonej w Wejherowie miały miejsce wzmożone ruchy niemieckich wojsk.

Rankiem 12 marca Armia Czerwona rozpoczęła szturm. Po trwających niecały jeden dzień walkach Wejherowo zostało zajęte przez żołnierzy radzieckich. Miasto mimo próby przekształcenia go przez Niemców w silny bastion oporu na drodze doTrójmiasta, całkowicie uniknęło zniszczenia podczas toczonych walk. Rosjanie bezwzględnie wysiedlali rodziny polskie z mieszkań lub całych domów.

- Według relacji świadków czerwonoarmiści kradli wszystko, co udało im się znaleźć. Wypędzali Polaków z ich domów, a co najgorsze dopuszczali się gwałtów na kobietach, często bardzo młodych. Uważam, że świętowanie dnia 12 marca jako dnia wyzwolenia, w obliczu tych wydarzeń jest nieporozumieniem i nie powinno mieć miejsca - dodaje Marcin Drewa.

W kolejnych latach terror stalinowski został wymierzony w przedstawicieli niepodległościowego podziemia. Ginęli polscy żołnierze, którzy wcześniej walczyli o wolność z niemieckim najeźdźcą.

Wideo:
27.01.2018 12:49

Eksponat miesiąca w Muzeum II Wojny Światowej